Η …πιπίλα και το πλιάτσικο στο Τατόι

Ρεπορτάζ: Άκης Γκάτζιος

Η κρεμασμένη πιπίλα στην περίφραξη απέναντι από το ανάκτορο, και η πεταμένη κατσαρόλα στην πόρτα της εισόδου ενός ακόμα κτηρίου είναι μόλις κάποιες από τις χιλιάδες εικόνες της εγκατάλειψης. Φυσικά, δεν τα ξέχασε κάποιος “γαλαζοαίματος” εκεί, αλλά είναι σημάδια, της αδιαφορίας για την αξιοποίηση του Τατοΐου.

Ακολουθούμε την «φωτοβόλτα» που οργάνωσε η φωτογραφική ομάδα InFocus και ακούμε την εξαιρετική ξενάγηση του ερευνητή Γιάννη Καστρινάκη, αλλά οι προβληματισμοί χώνονται στη σκέψη από την πρώτη στιγμή:

Ποια είναι η αιτία που έχει εγκαταλειφτεί το βασιλικό κτήμα στο Τατόι, που σήμερα αποτελεί δημόσια περιουσία, η οποία αν μπορούσε να αξιοποιηθεί, θα έφερνε την ανάπτυξη στην περιοχή και θα διασφάλιζε έσοδα στο δημόσιο;

Οι λόγοι ποικίλουν, με κύριο όμως την αδιαφορία του σύγχρονου ελληνικού κράτους να αντλήσει έσοδα από την ίδια την περιουσία του, προτιμώντας να στραγγίζει τις όποιες οικονομίες των φορολογουμένων με την φορομπηχτική πολιτική που εφαρμόζει.

Ένα ζωντανό μουσείο στα  47.427 στρέμματα γης και τις ιστορικές εγκαταστάσεις των πάλαι ποτέ βασιλιάδων, δεν θα μπορούσαν να αποτελέσουν μια πηγή εσόδων;

Από το 2003 το Τατόι έχει περιέλθει στην κυριότητα του κράτους και έχει κυρηχθεί διατηρητέο από το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων, ύστερα από εισήγηση της Ελληνικής Εταιρείας για την Προστασία του Περιβάλλοντος και της Πολιτιστικής Κληρονομιάς.

Από το 2007 οι ελληνικές κυβερνήσεις δήλωναν κατά καιρούς  σκοπεύουν να μετατρέψουν το κτήμα σε μουσείο.

Από τότε μέχρι σήμερα όμως δεν έχει γίνει σχεδόν τίποτα και τα πάντα έχουν διαλυθεί από το χρόνο και έχουν λεηλατηθεί.

Μέχρι και η μεταλλική περίφραξη της έκτασης έχει εξαφανιστεί, ενώ διάφοροι κατά καιρούς αφαιρούν μαρμάρινα στοιχεία από τα κτήρια – μέχρι και τα κολονάκια γύρω από την πισίνα έχουν αφαιρεθεί…

Έχουν γλιτώσει την κλοπή, όσα αντικείμενα βρίσκονται κλειδαμπαρωμένα μέσα στα κτήρια αλλά καταστρέφονται από τον χρόνο και τα ποντίκια και άλλα που έχουν στοιβαχθεί σε κοντέινερ…

Κατά καιρούς έχουν αναστηλωθεί κάποια από τα κτήρια, όμως η αδιαφορία του κράτους είναι εμφανής, αφού μόνο αποσπασματικές προσπάθειες έγιναν.

Σε άλλα κράτη σε όλη την υφήλιο, ανάλογες περιπτώσεις με αυτές του Τατοΐου, έχουν αξιοποιηθεί, είναι επισκέψιμα στον κόσμο και πολυδιαφημισμένα, δημιουργώντας τεράστια έσοδα και θέσεις εργασίας.

Όπως σημειώνει ο πρόεδρος του Σωματείου «Φίλοι Κτήματος Τατοΐου» Βασίλης Κουτσαβλής «σύμφωνα με τα στοιχεία του Royal Residences Association περισσότεροι από 30.000.000 άνθρωποι κάθε χρόνο επισκέπτονται αντίστοιχους χώρους σε Ανατολή και Δύση. Σε μια ασφυκτικά κατοικημένη Αθήνα η ηρεμία που προσφέρει η φύση του Τατοΐου αποτελεί ένα σημαντικό πλεονέκτημα του μοναδικού αυτού χώρου που θα τον βοηθήσει ουσιαστικά στην αξιοποίηση του και τη σωτηρία του».

Αντιθέτως, στην Ελλάδα του σήμερα, το Υπουργείο Πολιτισμού αρκείται να δίνει ψίχουλα κατά καιρούς που δεν φτάνουν ούτε για στοιχειώδεις παρεμβάσεις. Όπως πρόσφατα, πριν μερικούς μήνες όταν ο υπουργός Πολιτισμού Αριστείδης  Μπαλτάς ενέκρινε κονδύλι 100 χιλιάδων ευρώ που δόθηκαν στην Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων Αττικής και Στερεάς Ελλάδας για το Τατόι.

Το Σωματείο «Φίλοι Κτήματος Τατοΐου» χρόνια τώρα επιδιώκει την αξιοποίηση του βασιλικού κτήματος έχοντας καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις που περιλαμβάνουν:

• Μουσειακό Τομέα – Εισιτήρια Εισόδου.
• Αγροτοκτηνοτροφική μονάδα.
• Τομέα Φιλοξενίας
• Τομέα Εστιάσης-catering – εκδηλώσεων
• Αθλητικές και άλλες δραστηριότητες.
• Εκπαίδευση-Έρευνα.

Προτάσεις έχουν κατατεθεί και για τα έσοδα του κτήματος που μπορούν να προέρχονται από:

• Κρατική ενίσχυση (τα πρώτα έτη λειτουργίας)
• Έσοδα εισιτηρίων Μουσείων & Κτήματος (με μία πρόβλεψη για ετήσια επισκεψιμότητα 1.000.000 ατόμων με βάση αναγωγικές μελέτες από αντίστοιχα κτήματα του εξωτερικού).
• Ευρωπαϊκά προγράμματα (περιβαλλοντικά, πολιτιστικά, γεωργικά)
• Ιδιωτικές Χορηγίες (εταιρείες και φυσικά πρόσωπα)
• Ενέργειες fund-raising (εκδηλώσεις-δημοπρασίες-υιοθέτηση κτιρίων-διαγωνισμοί κ.α.)
• Έσοδα τομέα φιλοξενίας.
• Έσοδα από αθλητικές δραστηριότητες.
• Έσοδα εστίασης.
• Έσοδα εκδηλώσεων σε χώρους του κτήματος και ενοικίασης χώρων.
• Έσοδα από πολιτιστικές δράσεις.
• Έσοδα από τα shops του μουσείου.
• Έσοδα από την γεωργική παραγωγή του κτήματος
• Έσοδα από την κτηνοτροφική παραγωγή του κτήματος