Οδός Ζαλόγγου αριθμός 7
Διαβάζοντας το βιβλίο της συγγραφέως Λέλας Σωτηροπούλου-Αβραμοπούλου με τον τίτλο «Οδός Ζαλόγγου αριθμός 7», έρχεται στο μυαλό μας η ρήση του μεγάλου Αρχιτέκτονα-Πολεοδόμου Λε Κορπυζιέ (1933):
«Σ’ αυτή την κοιτίδα του ανθρώπινου μέτρου, στην Ελλάδα, σ’ αυτά τα ευτυχισμένα χώματα της ευπρέπειας, της οικειότητας, του «ευ ζήν», του ορθολογικού που συνδέεται πάντα με τη χαρά της ζωής, τα μέτρα της ανθρώπινης κλίμακας είναι παρόντα».
Και ήταν η κατοικία της συγγραφέως στην οδό Ζαλόγγου αριθμός 7, κοιτίδα χαράς, αγάπης, ευπρέπειας και απλότητας. Εκεί έζησε η ίδια με τους γονείς της και την γιαγιά της στα μέσα της δεκαετίας του 1950 από τα 8 έως τα 15 χρόνια, σε ένα διαμέρισμα διωρόφου με υπόγειο σπιτιού, με μερικά ακόμα διαμερίσματα που όλα μοιραζόντουσαν μια κοινή αυλή, μικρή στο μέγεθος αλλά που χώραγε όλα τα όνειρα τους.
Τα σπίτια, την εποχή αυτή, αποτελούν μια γειτονιά από διαφορετικούς ανθρώπους, μεροκαματιάρηδες, αρτίστες, εργάτες, αδερφές, νοικοκυραίους.
Κυρίαρχες μορφές στο σπίτι της, η μητέρα, ο πατέρας, η γιαγιά. Και στη γειτονιά ο καθένας με την ιστορία του, τον αγώνα του, τις αντιλήψεις του. Όλοι αυτοί αποτελούν ζωντανά τμήματα ενός κόσμου και ενός χώρου διευθετημένου δομικά όπου εξασφαλίζεται η ψυχοκοινωνική ενότητα.
Κάθε κάτοικος εδώ έχει όνομα, είναι επώνυμος με χαρακτηριστικά και ψυχή. Εδώ συνδέεται η ατομικότητα με την ομαδικότητα. Εδώ ο πόνος της ζωής, είναι κοινός.
Η συγγραφέας δεν παρασύρεται από την ρομαντική διάθεση της χρονικής απόστασης από τα συμβάντα, ούτε πέφτει στην παγίδα της απομείωσης και της ανεκτικότητας των κακών στιγμών που έζησε, ούτε ακόμα μεγεθύνει και υπερτονίζει τις χαρούμενες στιγμές της.
Απεναντίας παρουσιάζει τη γειτονιά, τους ανθρώπους, τα συμβάντα όπως ακριβώς υπήρξαν, ως εικόνες και πρόσωπα αληθινά, αντικατοπτρισμοί άλλης εποχής. Αποτυπώνει τα πρόσωπα όπως ζούσαν, όπως κινιόντουσαν και συζητούσαν.
Η γειτονιά αποτελεί γι’ αυτήν το πρώτο καθρέφτη όπου περισκοπεί την κοινωνία.
Και στο χώρο αυτό θα γνωρίσει νέες σχέσεις, οδυνηρές καταστάσεις, θα νιώσει το πρώτο σκίρτημα, πιο πέρα από την απλή φιλία για έναν άνδρα μεγαλύτερο της ο οποίος τελικά ξενιτεύτηκε στην μακρινή Αμερική.
Και είναι η οικογένεια της η κοινή αυλή, οι φίλες της, οι γείτονες της που της προσφέρουν σιγουριά και ασφάλεια. Εδώ, μαζί με τους άλλους, μοιράζεται η χαρά και απλώνεται η λύπη. Με ποικίλα αισθήματα, ερεθίσματα και έννοιες μεγαλώνει η συγγραφέας και ο μικρόκοσμος της γίνεται γρήγορα μεγάλος.
Και γίνεται στην φιλόξενη αυλή, η ύπαρξη, συνύπαρξη και η βίωση, συμβίωση.
Σ’αυτό βοηθούν και το εξωτερικό περιβάλλον. Μετά από ένα καταστρεπτικό Παγκόσμιο Πόλεμο και έναν Εμφύλιο σπαραγμό, οι επιζήσαντες προσπαθούν να ανασυντάξουν τις δυνάμεις τους, να αποκτήσουν βάρος και προσωπικότητα, να εξασφαλίσουν την σταδιακή βελτίωση και την υπεύθυνη φυσιογνωμία.
Έτσι αναζητά η συγγραφέας αναφορές στους ανθρώπους της τέχνης και στους λογοτέχνες, τους οποίους γνωρίζει όπως τους Βάρναλη, Αυγέρη, Γαλάτεια, Ξαρχάκο.
Μπολιάζεται από τα έργα του Παπαδιαμάντη και προβληματίζεται με τις αλήθειες του Καμύ.
Από αυτούς παίρνει μηνύματα και τρόπους, τους οποίους εφαρμόζει στη ζωή της.
Μια ζωή γεμάτη αναζητήσεις, αναζητήσεις για το καλύτερο, για τον κόσμο, τους ανθρώπους , τις οικογένειες τους. Οι πρώτες εξηγήσεις του κόσμου και των ανθρώπων οδηγούν πολλές φορές σε προβληματισμούς για την αντιφατικότητα των μεγάλων.
Γι’ αυτήν η Αλήθεια ταυτίζεται με την Ελευθερία και με την Αλήθεια σύντροφο, πορεύεται στη ζωή της.
Σιγά σιγά η γειτονιά υποκύπτει στη δίνη της εποχής που διώχνει τους ανθρώπου και κατεδαφίζει τα κτίσματα, Μα δε μπόρεσε η νέα εποχή να απαλείψει τα συναισθήματα και να ευτελίσει τη ζωή όσων έζησαν στη γειτονιά.
Το αυτοβιογραφικό Μυθιστόρημα και ταυτόχρονα μια Ηθογραφία με τίτλο «Οδός Ζαλόγγου αριθμός 7» είναι ένα ρεαλιστικό αφήγημα σε πρώτο πρόσωπο. Αποτελείται από 23 σπονδυλωτά κεφάλαια, που το καθένα έχει στοιχεία αυτοτέλειας, σε απλή γλώσσα, με χωρική και ιστορική αλληλουχία των γεγονότων και μεγάλη εκφραστική αξία. Ξεδιπλώνονται οι σελίδες του βιβλίου με χάρη, λιτότητα, ευαισθησία, χιούμορ, λυρισμό. Ένα βιβλίο μεστό σε αυτοτελή ουσία και πλοκή.
Ακόμα διατυπώνονται οι σχέσεις της μικρής και στη συνέχεια έφηβης με τους γονείς της και την γιαγιά της, μιας φιγούρας με τις δικές της κρίσεις που δεν επιδέχονται απόρριψης. Η αγάπη της για τη μάνα πιο ανθρώπινη και μερικώς πιο ανταγωνιστική, για την γιαγιά πιο κοντή ενώ με το πατέρα της περισσότερο άδολη. Όλοι οι ρόλοι στην οικογένεια είναι ξεκάθαροι, ο καθένας σέβεται την ελεύθερη βούληση του άλλου.
Μέσα από το βιβλίο αυτό, ο καθένας βλέπει την δική του ιστορία. Ο κάθε αναγνώστης αναφωνεί αυτό το έχω ζήσει και εγώ, αυτό θέλω και εγώ να γράψω. Τα πρόσωπα είναι τόσο οικεία. Ζούμε και εμείς μαζί με τους άλλους ανθρώπους τους ήρωες του βιβλίου, τις ανησυχίες τους, τους προβληματισμούς.
Ενεργοποιείται η μνήμη, η ψυχή, η συγκίνηση. Ελευθερώνεται ο στοχασμός, αναδύονται θύμισες από τα κρυφά δωμάτια της ψυχής.
Όλη αυτή την ομορφιά του βιβλίου την νιώσαμε με τον καλύτερο τρόπο όσοι βρεθήκαμε στην παρουσίαση του βιβλίου το Σαββάτο 3.12.2016, στο φιλόξενο Επιμελητήριο Κορίνθου. Η παρουσίαση έγινε από την ποιήτρια-κριτικό λογοτεχνίας κα. Ελένη Συκά-Κοντόζογλου.
Αποσπάσματα διάβασαν με ιδιαίτερο τρόπο ο ηθοποιός κος. Δημήτρης Καλλιβωκάς και η μαθηματικός κα. Τάνια Δάφνη. Την επιμέλεια εξωφύλλου είχε η κα. Γκλόρια Μαλανδρένη. Συμμετείχε με αντίστοιχα τραγούδια η χορωδία «Φοίβος». Τον συντονισμό της εκδήλωσης είχε ο δημοσιογράφος κος. Κοντόζογλου.
Όλοι αυτοί αποτέλεσαν τους συντελεστές της σεμνής και έντονης συναισθηματικά εκδήλωσης και μας μετέφεραν επιτυχημένα το πνεύμα του βιβλίου.
Ευχαριστούμε πολύ την συγγραφέα για το προσωπικό της άρτο, που το μοιράζει με εμάς και το προσφέρει ως αντίδωρο αγάπης. Στέλνει και ένα μήνυμα η μικρή Λέλα, να μην αφήσουμε τα συναισθήματα μας να χαθούν στα άπατα της μνήμης, αλλά να εξακολουθούμε να αγαπάμε τη γειτονιά των νιάτων μας και όσα αυτή αντιπροσωπεύει για εμάς και για την εποχή μας.
Την ευχαριστούμε ακόμα γιατί και οι δικές μας αναμνήσεις και οι σκιές πήραν ζωντάνια.
Έτσι είναι η κ. Λέλα Σωτηροπούλου, ένας άνθρωπος που τίμησε και ακολούθησε της ρίζες της, με ελεύθερο πνεύμα και βούληση. Της ευχόμαστε να μεταγγίζει το πλήθος των γνώσεων και των εμπειριών με τη δύναμη της, μια δύναμη που μετασχηματίζει τον ρεαλιστικό κόσμο σε μαγικό και ονειρεμένο.
Του Δρ. Απόστολου Ε. Παπαφωτίου – Εντεταλμένου Συμβούλου Πελοποννήσου / Πολιτικού Μηχανικού Ε.Μ.Π.
