Κανένας λόγος για πανικό για τη σφήκα της καστανιάς

«Αυτό που εξαρχής θέλω να δηλώσω είναι ότι το κόστος αντιμετώπισης της σφήκας της καστανιάς θα το αναλάβει η Περιφέρεια Πελοποννήσου, ώστε να αποφύγουμε τις χρονοβόρες γραφειοκρατικές διαδικασίες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης» δήλωσε ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου Πέτρος Τατούλης στην ημερίδα που διοργάνωσε η Περιφέρεια Πελοποννήσου, το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο για τη σφήκα της καστανιάς στον Άγιο Πέτρο Κυνουρίας, το Σάββατο 17 Ιουνίου.

Ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου τόνισε ιδιαίτερα ότι δεν υπάρχει άμεσος κίνδυνος για να υπάρξει μεγάλη ζημιά στην παραγωγή, για να μην υπάρχει πανικός στους παραγωγούς, την αγωνία των οποίων συμμερίστηκε, γιατί το εισόδημά τους είναι σημαντικό.

Σύμφωνα και με όσα είπαν οι διευθυντές αγροτικής οικονομίας της Περιφέρειας, ο κ. Τατούλης κάλεσε τους παραγωγούς να μην προβούν γρήγορα σε πρακτικές οι οποίες δεν είναι εγκεκριμένες και δεν δίνουν λύση στο πρόβλημα και ανακοίνωσε ότι οι υπηρεσίες της Περιφέρειας θα προχωρήσουν στην κατάρτιση ενός σχεδίου, μιας μελέτης, για την ολοκληρωμένη καλλιέργεια της καστανιάς στην Περιφέρεια Πελοποννήσου.

Ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου δήλωσε ακόμα ότι «αφού δούμε όλα αυτά τα προβλήματα, όλοι οι παραγωγοί θα πρέπει να καταλάβουν ότι θα πρέπει να κινηθούν και να οργανωθούν σε ομάδες παραγωγών. Και το μάρκετινγκ και η προώθηση των προϊόντων θέλουν συμμετοχή, συντονισμό και οργάνωση της επιχειρηματικότητας, γιατί δυστυχώς όπως σε πολλά προϊόντα μας τα διοχετεύουμε σε ξένες αγορές, χωρίς να μπορούν οι δικοί μας παραγωγοί να καρπωθούν την υπεραξία, που είναι το σημαντικότερο στοιχείο δυναμικής της αγροτικής μας οικονομίας».

Ειδική αναφορά έκανε επίσης ο κ. Τατούλης στην ανάλογη ημερίδα για το έλκος της καστανιάς τρία χρόνια πριν, «όταν είχαμε συζητήσει με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο τη δημιουργία παρατηρητηρίου για την καστανιά, για την παρακολούθηση των εντόμων και των προβλημάτων της καστανιάς, και νομίζω ότι είναι πλέον ο καιρός να το υλοποιήσουμε».

«Ιδιαιτέρως θέλω να ευχαριστήσω το Στάυρο Βέμμο, ο οποίος πάντοτε είναι παρών και προσφέρει άμεσα τις υπηρεσίες του, αλλά και τον κ. Δημήτρη Παπαχρήστο από το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο και τον κ. Διονύσιο Περδίκη από το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών» δήλωσε στο κλείσιμο της τοποθέτησής του ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου.

Ο Ερευνητής κ. Δημήτρης Παπαχρήστος από το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο αναφέρθηκε εκτενώς στο έντομο  Dryocosmus kuriphilus Yasumatsu (Hymenoptera: Cynipidae) (κν σφήκα της καστανιάς) που είναι ένας από τους σημαντικότερους εχθρούς της καστανιάς. Είναι είδος ιθαγενές της Κίνας το οποίο στην Ευρώπη εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 2002 στην Ιταλία και στη χώρα μας το 2014 στην Πιερία. Δημιουργεί κηκίδες σε νεαρούς βλαστούς και φύλλα με αποτέλεσμα να μειώνει την παραγωγή των δένδρων. Η αντιμετώπισή του με καλλιεργητικές πρακτικές όπως είναι μηχανική απομάκρυνση με κλάδεμα των προσβεβλημένων βλαστών πριν την έξοδο των ενηλίκων από τις κηκίδες κρίνεται μη εφαρμόσιμη για μεγάλης κλίμακας προσβολές. Η χημική καταπολέμηση είναι αρκετά δύσκολη έως πρακτικά ανέφικτη. Πέρα από τα φυτικά χαρακτηριστικά της καστανιάς και των καστανεώνων που καθιστούν τις χημικές επεμβάσεις δύσκολες έως αδύνατες και η εν γένει αποτελεσματικότητα τους έναντι του εντόμου είναι χαμηλή. Τα ανήλικα στάδια του εντόμου είναι προστατευμένα εντός των κηκίδων, ενώ η διενέργεια ψεκασμών εναντίον των ενηλίκων του εντόμου αν και θα μπορούσε να μειώσει σε ένα βαθμό τους πληθυσμούς του εντόμου, εντούτοις η επιτυχία τους εξαρτάται από τον ακριβή προσδιορισμό του χρόνου εμφάνισης των ενηλίκων και την πλήρη κάλυψη των δένδρων με το ψεκαστικό υγρό. Θα πρέπει να τονιστεί ότι δεν υπάρχουν εγκεκριμένα εντομοκτόνα για το συγκεκριμένο έντομο στη χώρα μας.

Η μόνη ενδεδειγμένη μέθοδος για την αντιμετώπιση του εντόμου αποτελεί η βιολογική καταπολέμηση που συνίσταται στην εισαγωγή, την εξαπόλυση και εγκατάσταση του παρασιτοειδούς εντόμου Torymus sinensis (Hymenoptera, Torymidae). Για την αντιμετώπιση του προβλήματος το Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών Θεσσαλονίκης του ΕΛΓΟ Δήμητρα και το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο σε συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας σχεδίασαν και υπέβαλαν προς χρηματοδότηση στο Πράσινο Ταμείο πρόγραμμα για τη βιολογική καταπολέμηση του εντόμου το οποίο αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή από την επόμενη βλαστική περίοδο.

Ο Καθηγητής κ. Διονύσης Περδίκης από το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, τόνισε ότι εκτός από την σφήκα που είναι ένα νέο έντομο, η καλλιέργεια της καστανιάς στην περιοχή της Κυνουρίας αντιμετωπίζει προβλήματα από αρκετά άλλα έντομα όπως ο βαλάνινος και η καρπόκαψα που σχεδόν κάθε χρόνο  προκαλούν οικονομική ζημιά. Και στην περίπτωση των εντόμων της καστανιάς η πιο αποτελεσματική μέθοδος μείωσης των πληθυσμών τους είναι η ολοκληρωμένη αντιμετώπιση  που βασίζεται στην παρακολούθηση των πληθυσμών τους με δειγματοληψίες και με χρήση παγίδων ώστε να αποφασιστεί εάν και πότε χρειάζεται ψεκασμός. Η αποτελεσματική αντιμετώπιση των εντόμων της καστανιάς αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την αύξηση της παραγωγής και την ανάδειξη της ποιότητας του κάστανου της Κυνουρίας.

Στην ομιλία του ο Καθηγητής κ. Σταύρος Βέμμος, από το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, τόνισε την ιδιαίτερη σημασία της καστανιάς για την Αρκαδία και ιδιαίτερα τις ορεινές περιοχές που καλλιεργείται. Η σημασία αυτή αφορά όχι μόνο την οικονομική αλλά και την περιβαλλοντική. Αναφέρθηκε επίσης στις δύο σημαντικότερες ασθένειες της καστανιάς (το έλκος και τη μελάνωση) καθώς και στους τρόπους αντιμετώπισής τους. Μίλησε επίσης για τα μεγάλα προβλήματα της καλλιέργειας, της συντήρησης και της μεταποίησης καθώς και της εμπορίας των προϊόντων. Τέλος, πρότεινε τρόπους αντιμετώπισης των προβλημάτων αυτών ώστε να αυξηθεί το εισόδημα των παραγωγών.

Ομιλητές στην ημερίδα, η οποία διοργανώθηκε από την Περιφέρεια Πελοποννήσου, το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο και το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο στον Άγιο Πέτρο Κυνουρίας το Σάββατο 17 Ιουνίου 2017, ήταν ο κ. Σταύρος Βέμμος, καθηγητής Δενδροκομίας και Διευθυντής του εργαστηρίου Δενδροκομίας στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, ο κ. Διονύσιος Περδίκης, επίκουρος καθηγητής εντομολογίας στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και ο κ. Δημήτριος Παπαχρήστος, ερευνητής εντομολόγος στο Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο, ενώ το συντονισμό της εκδήλωσης είχε ο κ. Γεώργιος Μπακούρης, Περιφερειακός Σύμβουλος Αρκαδίας, εντεταλμένος για θέματα αγροτικής οικονομίας. Παρόντες στην ημερίδα ήταν ο Αντιπεριφερειάρχης Αρκαδίας κ. Ευάγγελος Γιαννακούρας, ο Θεματικός Αντιπεριφερειάρχης κ. Γεώργιος Ρουμελιώτης, οι Περιφερειακοί Σύμβουλοι Αρκαδίας κ.κ. Ιωάννης Κατσίρης, Θεόδωρος Ντάνος, η Περιφερειακή Σύμβουλος κα Δήμητρα Λυμπεροπούλου, οι διευθυντές των Διευθύνσεων Αγροτικής Οικονομίας της Περιφέρειας και πλήθος παραγωγών κάστανων από όλες σχεδόν τις περιοχές της Πελοποννήσου όπου υπάρχουν καστανιές.