Πουλάς: Οι δράσεις δημόσιας υγείας πρέπει να εκκινούν πρώτιστα σε επίπεδο ΟΤΑ (Vid)

Σημεία ομιλίας Ανδρέα Πουλά ως εισηγητή κατά την κατ’ άρθρο συζήτηση του Νομοσχεδίου «Πρόληψη, προστασία και προαγωγή της υγείας – Ανάπτυξη των υπηρεσιών δημόσιας υγείας» στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής

• Εκ πρώτης όψεως, οι προτεραιότητες και αρχές του νομοσχεδίου είναι σε θετική κατεύθυνση.
• Εντούτοις, η σύνδεση των δράσεων που ευελπιστεί να υλοποιήσει με την ΠΦΥ, είναι μόνο ευχολόγιο καθώς μέχρι σήμερα, το Υπουργείο Υγείας δεν έχει εκδηλώσει ακόμα τις προθέσεις του για την οργάνωση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας.
• Οι προθέσεις του υπουργείου είναι φιλόδοξες και απαιτούν αύξηση των δαπανών για την υγεία.
• Προβληματισμός προκύπτει και από την δυνατότητα των Διευθύνσεων Δημόσιας Υγείας των ΟΤΑ να ανταποκριθούν με το περιορισμένο προσωπικό τους στην υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου.
• Απαιτείται η ενίσχυση τους με νέο προσωπικό και όχι η δημιουργία νέων κρατικών δομών ή ακόμα και η ανάθεση του έργου τους μέσω μνημονίων συνεργασίας σε εθελοντικές οργανώσεις, που ενδεχομένως να συνεπάγονται οικονομική αδιαφάνεια και ελαστικές εργασιακές σχέσεις των απασχολούμενων στα προγράμματα.
• Η ανάθεση στις οργανώσεις αυτές της υλοποίησης δράσεων του Εθνικού Σχεδίου Δημόσιας Υγείας υποδηλώνει αδυναμία της Πολιτείας να τα υλοποιήσει.
• Για την αναβάθμιση των δημόσιων νοσοκομείων και την οργάνωση ΠΦΥ με την πρόσληψη επιπλέον προσωπικού, δεν γίνεται λόγος. Χωρίς πρόβλεψη για την ΠΦΥ στην Χώρα, το περιεχόμενο του νομοσχεδίου κινδυνεύει να υποβαθμιστεί σε μοίρασμα θέσεων, απονομή αρμοδιοτήτων και σε ευχολόγιο δράσεων, χωρίς αντίκρισμα.
• Η Πολιτεία έχει την υποχρέωση ανάληψης δράσεων πρωτογενούς, δευτερογενούς και τριτογενούς πρόληψης.
• Δεν αρκεί να είναι υποχρεωτικός ο εμβολιασμός των μαθητών σε περιπτώσεις εμφάνισης κινδύνου διάδοσης μεταδοτικών νοσημάτων με επίπτωση στη δημόσια υγεία. Απαιτείται να υπάρχει ουσιαστικός έλεγχος από τους εμπλεκόμενους φορείς.
• Πέρα από ευχολόγια χρειάζονται συγκεκριμένα μέτρα για την πραγματική εφαρμογή των προγραμμάτων πρόληψης σε ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες όπως οι Ρομά, οι κάτοικοι απομακρυσμένων, ακριτικών και νησιωτικών περιοχών, οι μετανάστες, τα οποία να συνοδευθούν με μέτρα για την βελτίωση του βιοτικού τους επιπέδου συνολικά.
• Με άλλα λόγια το σχέδιο νόμου εισάγει ένα ουτοπικό και συγκεντρωτικό σύστημα, αντί να αποκεντρώσει τον τομέα της πρόληψης στην Τοπική Αυτοδιοίκηση , η οποία γνωρίζει τις τοπικές υγειονομικές ανάγκες και να διαθέσει σε αυτήν τους κατάλληλους πόρους για την υλοποίηση των εκπονούμενων προγραμμάτων.
• Οι δράσεις δημόσιας υγείας πρέπει να εκκινούν και να συντονίζονται πρώτιστα σε επίπεδο ΟΤΑ χωρίς να έχει επιτελικό ρόλο η Κεντρική Διοίκηση.
• Όπως φαίνεται από το άρθρο 6 ο γενικός Γραμματέας συγκεντρώνει όλες τις αρμοδιότητες που αφορούν την Πρόληψη αλλά και την Δημόσια Υγεία. Αποδεικνύεται για άλλη μία φορά ο συγκεντρωτικός χαρακτήρας του νομοσχεδίου.
• Το έργο της πρόληψης ανήκει φύσει και θέσει στην Πολιτεία και τους φορείς της. Δεν μπορεί να ανήκει σε εθελοντικές οργανώσεις. Ποιος θα αναλάβει την ευθύνη απέναντι στους πολίτες, εάν δεν τηρηθούν οι ελάχιστες προϋποθέσεις της διαδικασίας;
• Στις Διευθύνσεις Δημόσιας Υγείας των ΔΥΠΕ συνιστώνται 14 θέσεις μόνιμων υπαλλήλων και ιατρών ΕΣΥ. Αυτές μπορεί να καλύπτονται με 2ετή απόσπαση προσωπικού, που υπηρετεί σε άλλους φορείς του Υπουργείου Υγείας ή και άλλων Υπουργείων. Η απόσπαση διενεργείται με απόφαση των αρμόδιων οργάνων σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.4622/2019, μετά από αίτηση του υπαλλήλου ή του γιατρού του ΕΣΥ, κατά παρέκκλιση των κείμενων διατάξεων.Για ποιο λόγο οι αποσπάσεις θα διενεργούνται «κατά παρέκκλιση των κείμενων διατάξεων»; Η πρόβλεψη αυτή δημιουργεί υπόνοιες τακτοποίησης ημετέρων.
• Στο Υπουργείο Υγείας συστήνεται και λειτουργεί Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων Δημόσιας Υγείας (ΓΓΔΥ) ως επιστημονικό , συμβουλευτικό και γνωμοδοτικό όργανο.
• Η σύσταση της εν λόγω επιτροπής έχει προκαλέσει σωρεία αντιδράσεων καθώς τον επιχειρούμενο εξορθολογισμό, λείπουν οι κύριοι συντελεστές που είναι οι γιατροί.
• Όπως αποδεικνύεται από το αρ.16 («καταργούμενες διατάξεις»), το ΕΣΥΔΥ (Εθνικού Συμβουλίου Δημόσιας Υγείας) καταργείται και αντικαθίσταται από το ΕΕΔΥ, χωρίς να υπάρχει καμία αιτιολόγηση προς τούτο και παρότι και η ΝΔ ψήφισε την σύσταση του ΕΣΥΔΥ από τον Σύριζα το 2017. Η πρόβλεψη αυτή πέραν από της αζήμιας για το δημόσιο αποδέσμευσης όλων των μελών του ΕΣΥΔΥ με την κατάργησή του, δεν έχει άλλη σκοπιμότητα.
• Εμείς προτείνουμε να παραμείνει το ΕΣΥΔΥ χωρίς να αντικατασταθεί από το ΕΕΔΥ γιατί το ΕΣΥΔΥ όπως είχε θεσμοθετηθεί αποτελούσε έναν αξιόπιστο επιστημονικό φορέα που εκπλήρωνε τις απαιτήσεις που προέκυπταν στη χώρα. Μήπως ουσία του Σχεδίου Νόμου τελικά είναι η κατάργηση του ΕΣΥΔΥ (Εθνικού Συμβουλίου Δημόσιας Υγείας) και η αντικατάσταση του από το ΕΕΔΥ;
• Η Δημόσια Υγεία έχει ανάγκη από τομές και μεταρρυθμίσεις και όπως ακούσαμε από τους φορείς που ήρθαν εδώ τόσο από την ΕΝΠΕ και από την ΚΕΔΕ, οι ΟΤΑ Α΄ και Β’ Βαθμού μπορούν να σηκώσουν το βάρος της Δημόσιας Υγείας αλλά θα χρειαστεί και η δημιουργία ΠΦΥ και η εμπλοκή όλων των φορέων της ώστε το αποτέλεσμα να είναι το καλύτερο δυνατό και προς όφελος των Ελλήνων πολιτών.