Οι προτάσεις του Ηλία Μόσιαλου για την αντιμετώπιση της επιδημίας
Ο καθηγητής Πολιτικής Υγείας στο LSE, Ηλίας Μόσιαλος σημειώνει ότι στα δεδομένα από το Πανεπιστήμιο του Βερολίνου, στο οποίο κάνουν προβλέψεις, η Ελλάδα είναι από τις χώρες που φαίνεται πως θα πάει καλύτερα από την υπόλοιπη Ευρώπη. Στις 2-3 καλύτερες χώρες, είπε χαρακτηριστικά, με βάση τα μαθηματικά μοντέλα πάνω στα οποία δουλεύουν (για αυτό και με την αντίστοιχη επιφύλαξη).
Επίδοση πάντως που αποδίδεται στο ότι στην Ελλάδα πήραμε μέτρα νωρίς, υπογράμμισε ο καθηγητής σε διαδοχικές συνεντεύξεις του στον ραδιοφωνικό και τηλεοπτικό σταθμό Σκάι. Και μπορεί να είμαστε η 5η ή 6η χώρα, που παίρνει αυστηρούς περιορισμούς, όμως είχαμε πάρει νωρίτερα άλλα μέτρα, π.χ. σε σχολεία, επιχειρήσεις κλπ. Η Ισπανία δεν είχε κάνει κάτι και πήγε κατευθείαν στα δρακόντεια μέτρα, όπως επίσης και η Δανία.
Ένα εξόχως σημαντικό κεφάλαιο είναι η ζωή, τώρα, με τα περιοριστικά μέτρα: πρέπει να ακολουθούμε οδηγίες συνύπαρξης, είπε χαρακτηριστικά και συνέστησε μικρή απόσταση και μέσα στο σπίτι, ει δυνατόν τις επόμενες δυο εβδομάδες. Ακόμη και το ζευγάρι ας κρατήσει μια απόσταση, πρότεινε θυμίζοντας ότι στην Γουχάν η μεγάλη διασπορά έγινε μέσα στα σπίτια.
Ειδικά αν κάποιος διαγνωσθεί με κορωνοϊό, επέμεινε, αυτός πρέπει να μείνει σε δικό του δωμάτιο και με δική του τουαλέτα, αν υπάρχει τέτοια δυνατότητα, αλλιώς πρέπει να γίνεται συστηματικός καθαρισμός της τουαλέτας μετά από τον πάσχοντα. Σε καμία περίπτωση κοινά σκεύη, συνύπαρξη στην κουζίνα ή οπουδήποτε αλλού. Καλύτερα να του αφήνουν το φαγητό στην πόρτα, πρότεινε.
Όσο πιο πολύ φροντίσουμε αυτήν την απόσταση όταν υπάρχει κρούσμα, τόσο περισσότερο θα μειώσουμε τη διασπορά, ήταν η φράση – κλειδί του καθηγητή, που μίλησε με θάρρος και για την προσωπική, οικογενειακή του ζωή: ως ζευγάρι κράτησαν αποστάσεις, πήραν περισσότερες προφυλάξεις -και αυτό γιατί η σύζυγός του έχει κάνει μεταμόσχευση.
Άλλες πρακτικές οδηγίες: βγάζουμε τα ρούχα στην είσοδο του σπιτιού, επίσης καθαρίζουμε με αντισηπτικό τα τρόφιμα ιδίως αν υπάρχει άτομο ευπαθούς ομάδας στην οικογένειά μας. Πάντως για να μην φοβηθούν οι πολίτες, είναι πολύ δύσκολο να μεταδοθεί ο ιός από τρόφιμα και σακούλες, γιατί στην περίπτωση αυτή θα είχαμε εκατομμύρια κρούσματα, διευκρίνισε. Πειραματικές μελέτες έχουν καταλήξει στο ότι ο ιός επιβιώνει στο χαρτόνι για μία ημέρα και στο πλαστικό για τρεις- τέσσερις, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι επαρκής ποσότητα για να κολλήσουμε.
Μπορεί να ξανακολλήσει το ίδιο άτομο;
Το ίδιο άτομο κολλάει;, είναι το επόμενο απολύτως εύλογο ερώτημα και ο καθηγητής απάντησε: Δεν ξέρουμε αν αυτός ο ιός κάνει πλήρη ανοσία και για πόσο χρονικό διάστημα, ή αν κάνει μερική ανοσία, οπότε αυτό σημαίνει ότι τη δεύτερη φορά θα το περάσει κανείς με λιγότερα προβλήματα και ένταση ή αν δεν κάνει ανοσία.
Αυτό θα το ξέρουμε σε λίγες εβδομάδες, ανέφερε εκφράζοντας την ελπίδα του να γίνεται πλήρης ανοσία, συνεπώς δεν θα το μεταδίδουν μετά, δεν θα υπάρχει αγωνία στις οικογένειές τους και άρα θα μπορούν να επιστρέψουν στην εργασία τους. Αν αντιθέτως δεν πάμε στο αισιόδοξο σενάριο (εποχική γρίπη) και συνεχίζει να χτυπάει ο ιός, τότε θα μπουν πολλά ηθικά, κοινωνικά, πολιτικά, οικονομικά διλήμματα στις χώρες, προειδοποίησε. Δεν μπορεί κανείς να βάλει το χέρι του στη φωτιά και να πει ότι θα είναι εποχικός ο ιός, άρα θα υποχωρήσει το καλοκαίρι, θα έχουμε ενδείξεις, το Μάιο, συμπλήρωσε.
Η κορύφωση της πανδημίας από τον κορωνοϊό
Δεν ξέρουμε πότε θα γίνει η έξαρση αυτής της πανδημίας, υπάρχουν χώρες σε διαφορετικές φάσεις π.χ. στην Αγγλία, όπου ζει, περιμένουν στα μέσα Απριλίου. Για την Ελλάδα παρέπεμψε στην ειδική επιτροπή εμπειρογνωμόνων, που έχουν τα δεδομένα. Αν είχαμε περισσότερα τεστ, θα ξέραμε με μεγαλύτερη ακρίβεια πότε θα μας έλθει το μεγαλύτερο κύμα, δήλωσε ο κ. Μόσιαλος, πάντως εξέφρασε την εκτίμηση ότι μάλλον προς τον Απρίλιο θα είναι η κορύφωση στην Ελλάδα.
Προτάσεις για το ΕΣΥ
Με την ελπίδα ότι θα δικαιωθούν οι αισιόδοξες προβλέψεις, εξέφρασε την ελπίδα να μην δούμε μεγάλη πίεση στο σύστημα υγείας, για αυτό και κατέθεσε δύο προτάσεις υπέρ των εργαζομένων σε αυτό.
Η πρώτη, μεγάλης προτεραιότητας σύμφωνα με τον Ηλ. Μόσιαλο, είναι η προστασία του ιατρικού, νοσηλευτικού εν γένει υγειονομικού προσωπικού. Παρέπεμψε δε, στα στοιχεία από τη Γουχάν, εκεί όπου πάνω από το 10% του ιατρικού προσωπικού στις πρώτες 3 βδομάδες είχε προσβληθεί από τον ιό, κάτι που δεν θες να σου συμβεί, όπως είπε.
Επιπρόσθετος παράγοντας, όσοι δουλεύουν στα νοσοκομεία, έρχονται σε επαφή με πολλούς ασθενείς με κορονοϊό και για αυτό το λόγο δεν ξέρουμε ακόμη αν το ιικό φορτίο είναι μεγαλύτερο από εκείνο στον άνθρωπο που θα έλθει σε επαφή με ένα κρούσμα. Στην περίπτωση αυτή, τότε μπορεί να περάσουν τη νόσο πιο βαριά, με πιο μεγάλες επιπλοκές. Αν αυτό είναι σωστό, τότε επιβάλλεται πολύ περισσότερο να υπερασπιστούμε αυτούς που είναι στην πρώτη γραμμή, τόνισε.
Ευτυχώς Μέρκελ και Μακρόν επέτρεψαν τώρα την εξαγωγή ιατρικού υλικού και άρα εκφράζεται η ελπίδα ότι θα επωφεληθεί και η Ελλάδα. Τους χρειαζόμαστε όλους τους υγειονομικούς, είπε με έμφαση.
Η δεύτερη πρόταση αφορά σε ειδική τηλεφωνική γραμμή όπου θα μπορεί κάποιος γιατρός, νοσηλευτής, να μιλήσει με τον ΕΟΔΥ μόνο μέσα από το νοσοκομείο ή το κέντρο υγείας –το να περιμένει ένας γιατρός και ένας νοσηλευτής μία-δύο ώρες για να βγάλει γραμμή στον ΕΟΔΥ, δεν είναι και ό,τι καλύτερο, συμπλήρωσε.
Για τα φάρμακα, ο Π.Ο.Υ. κάνει τώρα μια κλινική δοκιμή για τα φάρμακα (συνδυασμούς), και ο Ηλ. Μόσιαλος εξέφρασε την πεποίθηση ότι το επόμενο διάστημα και πριν μας πάρει καλοκαίρι, θα έχουμε ασφαλή συμπεράσματα για το ποιος συνδυασμός φαρμάκων θα μπορεί να βοηθήσει ποιους ασθενείς, και όχι στα τυφλά όπως γίνεται τώρα η αγωγή. Το πρόβλημα πάντως θα το λύσει το εμβόλιο, ξεκαθάρισε.
Τα ρομπότ στην αντιμετώπιση του ιού
Η συνέντευξη του Ηλ. Μόσιαλου ξεκίνησε από εκεί που ήταν και η αφετηρία του κορονοϊού, την Κίνα, εκεί όπου σήμερα χρησιμοποιούνται ήδη ρομπότ -και είναι πολύ κοντά στην τελειοποίησή τους στο Κέντρο Τεχνητής Νοημοσύνης και Ρομποτικής στη Σαγκάη- με σκοπό να μπορούν να βοηθούν τους γιατρούς και τους νοσηλευτές στο έργο τους. Δεν θα υποκαθιστούν τον άνθρωπο, έχουν όμως το πλεονέκτημα ότι δεν κολλάνε τον ιό.
Σύμφωνα με τον καθηγητή Πολιτικής Υγείας ο νέος ιός έπιασε τη διεθνή κοινότητα κάπως απροετοίμαστη, διερωτήθηκε δε, αν από τα τέλη Δεκεμβρίου που έγινε και η σχετική πρώτη ανακοίνωση, είδαμε να γίνεται κάποια τηλεδιάσκεψη των G-7 ή των G-20…
Παράλληλα μίλησε και για τους λαούς της Ασίας, τους Ιάπωνες σε μικρότερο βαθμό, τους Κορεάτες, τους Σιγκαπουριανούς που το ήλεγξαν αμέσως, ίσως επειδή είναι κοντά στην Κίνα και τρόμαξαν. Έκαναν πολλά περισσότερα αλλά έχουν και τη διαθεσιμότητα να τα κάνουν π.χ. εγχώριες βιομηχανίες, παρατήρησε ο Ηλ. Μόσιαλος, ενώ εμείς, στην Ελλάδα εν πολλοίς εξαρτόμαστε από τη διεθνή αγορά για να βρούμε υλικά.