ΕυρωΟμόλογο μέσα από …ερωτοαπαντήσεις & ΑντιΚυκλική Οικονομική πολιτική
Τι ακριβώς είναι το Ομόλογο (bond) γενικά;
Είναι χρηματοδοτικό προϊόν – εργαλείο που χρησιμοποιούν κράτη & ιδιωτικές επιχειρήσεις για να χρηματοδοτήσουν με μεγάλα ποσά ταμειακές ανάγκες τους με φθηνότερο κόστος επιτοκίου & περισσότερο μακροπρόθεσμο χρόνο αποπληρωμής (ωρίμανσης) από τους συνήθεις τραπεζικούς δανεισμούς, με σκοπό την προώθηση Δημοσιονομικών πολιτικών προκειμένου για κράτη ή επενδυτικών σχεδίων προκειμένου για επιχειρήσεις.
Τι είδους εγγυήσεις εμπεριέχονται για τους αγοραστές (δανειστές) του ομολόγου;
Όταν χρηματοδοτούνται κράτη η εγγύηση είναι το ίδιο το κράτος με τα υγιή Δημοσιονομικά του στοιχεία, ενώ στη περίπτωση των επιχειρήσεων εκτός από την φερεγγυότητά της συνήθως διάφορα στοιχεία ενεργητικού (assets) μη υποθηκευμένα & μεγαλύτερης αξίας από τα εκδιδόμενα ομόλογα.
Πως υπολογίζεται η τιμή & η απόδοση ενός Ομολόγου;
Αν υποθέσουμε ότι οι χρηματοδοτικές ανάγκες είναι πχ 10.δις € (δλδ τιμή ομολόγου) & η δίκαιη τιμή επιτοκίου σύμφωνα με τις κεφαλαιαγορές την συγκεκριμένη χρονική στιγμή έκδοσής του για παρεμφερή προϊόντα είναι σταθερή 3%, με διάρκεια χρόνου αποπληρωμής τα 5 χρόνια & ετήσια καταβολή κουπονιού – τοκομεριδίου, τότε:
α) ο πωλητής (δλδ ο εκδότης-δανειζόμενος) υπολογίζει το κόστος του κουπονιού που θα πληρώνει ετησίως 10.δις Χ 0,03=300.εκατ€
Ως εκ τούτου στο τέλος της 5ετίας θα έχει καταβάλει ως συνολικό κόστος τα μερίσματα-κουπόνια
300.εκατ. Χ 5χρόνια=1.5δις€ & το κεφάλαιο στην ημερομηνία λήξης 10δις€ δλδ συνολικά 11.500.000.000€
β) ο αγοραστής (ομολογιούχος-δανειστής) θα ωφεληθεί αντίστοιχα ανά έτος την απόδοση (yield) των τοκομεριδίων & συνολικά το 1.5δις€ πλέον επιστροφή του κεφαλαίου των 10.δις€ που είχε καταβάλει-δανείσει , ήτοι συνολικά κι’ αυτός 11.5δις€
Τα δεδομένα αλλάζουν-διαφοροποιούνται δραματικά όταν ο εκδότης-δανειζόμενος αρχίζει να βρίσκεται σε αδυναμία καταβολής των υποχρεωτικών ετήσιων τοκομεριδίων-κουπονιών!
(Για τις αυξομειώσεις επιτοκίων που συντελούνται ενδιαμέσως αναλόγως του γενικού οικονομικού κλίματος δεν θα τ’ αναλύσουμε εδώ).
Η κεφαλαιαγορές ανησυχούν λοιπόν και πλέον η αξία του ομολόγου ΔΕΝ αποτιμάται στην αρχική τιμή μείον τα καταβληθέντα μερίσματα πλέον τα εναπομείναντα, αλλά επειδή αμφισβητείται & η δυνατότητα καταβολής του αρχικού κεφαλαίου αξιολογείται ως αυξημένου ρίσκου με συνέπεια στην δευτερογενή αγορά ομολόγων να δίνεται τιμή πολύ μικρότερη…ή καθόλου τιμή όπως ζήσαμε πρόσφατα με τους Έλληνες ομολογιούχους να χάνουν όλο το κεφάλαιό τους!
Στην περίπτωση τώρα, των υπό εξέταση ΕυρωΟμολόγων λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, ισχύουν ακριβώς τα ίδια χρηματοοικονομικά χαρακτηριστικά με την διαφορά να εντοπίζεται ότι εκδότης θα είναι η Ε.Ε. δια της Ε.Κ.Τ. & συνυπεύθυνα όλα τα κράτη μέλη της νομισματικής ένωσης κατά την αναλογία συμμετοχής τους…
Αυτό το Ομόλογο θα γινόταν ανάρπαστο με χαμηλό επιτόκιο (δλδ φθηνό κόστος) εφ’ όσον όμως συμμετέχουν μαζί με τις αδύναμες & οι υγιείς Δημοσιονομικά οικονομίες…
Ο λόγος που προκρίνεται το ΕυρωΟμόλογο από ομάδα κρατών είναι διττός, κατ’ αρχήν βάσει της οικονομικής θεωρίας, που σε περιόδους οικονομικών κρίσεων εφαρμόζεται επειγόντως αντικυκλική οικονομική πολιτική, δλδ «ρίχνεται» χρήμα στην αγορά όπως ακριβώς έκανε ο κ Ομπάμα όταν έσκασε η κρίση του 2008 στην Αμερική αλλά και όπως ήδη εξάγγελε η κ Λαγκάρντ προ ημερών στη Ε.Κ.Τ. με την χαλάρωση του Συμφώνου Σταθερότητας.
Ο δεύτερος & ακόμα σημαντικός λόγος είναι ότι με τον τρόπο αυτό δίνουμε σήματα αλληλεγγύης μεταξύ όλων των κρατών μελών που έχουμε το ίδιο ακριβώς πρόβλημα αφού οι οικονομίες είναι αλληλοεξαρτώμενες όπως οι κοινωνίες μας!
Οι διαφαινόμενες διαφωνίες μεταξύ των απόψεων περί της έκδοσης ΕυρωΟμολόγου ή μόνο της χρησιμοποίησης των χρημάτων που ήδη έχει στο ταμείο του ο Ε.Μ.Σ. 410 δις€, αφορούν στην αμφιβολία φερεγγυότητας μεταξύ των υγιών οικονομιών με τους μη υγιείς…!
Με τον τρόπο αυτό υπονομεύεται η συνοχή & η σταθερότητα των οικονομιών της Ευρωζώνης & κατά την άποψή μου δεν έχουν καμιά δικαιολογία η ΒορειοΕυρωπαίοι, όπως δήθεν είχαν την 1η φορά το 2010 που τους ζητήσαμε να συνδράμουν με την έκδοση ΕυρωΟμολόγου αφού αυτοί είχαν στα «χέρια» τους το μεγαλύτερο χρέος και μας αρνήθηκαν ισχυριζόμενοι ότι δεν είναι δικό τους πρόβλημα ο Δημοσιονομικός μας εκτροχιασμός…!
Λεωνίδας Ζ Κουτσογιάννης
Οικονομολόγος Μελετητής
