Συκιά Κορινθίας: Σώζεται το μοναδικό πυργόσπιτο ηλικίας 300 ετών!

Το μοναδικό πυργόσπιτο στη Συκιά Κορινθίας, εξοχική κατοικία του θρυλικού Κιαμήλ Μπέη της Κορίνθου, το οποίο κινδύνευε άμεσα από κατάρρευση, φαίνεται ότι θα διασωθεί κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή, αφού ξεκίνησαν ήδη εργασίες στερέωσης από την Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων.

Οι εργασίες που εντοπίζονται στη στέγη του πυργόσπιτου γίνονται με την επίβλεψη του Προϊστάμενου Τμήματος Αρχαιολογικών Έργων και Μελετών και μετά από χρόνιες πιέσεις της τοπικής κοινωνίας και κυρίως του Προοδευτικού Συλλόγου Συκιάς Κορινθίας “Άγγελος Σικελιανός”. 

Το Πυργόσπιτο, είναι μία από τις ελάχιστες σωζόμενες κατοικίες στην Κορινθία, χωροθετείται σε προνομιακή θέση, επί της Π.Ε.Ο. Κορίνθου – Πατρών, σε απόσταση 30μ. από την παραλία της Συκιάς στον Κορινθιακό κόλπο και έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο (ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Β1/Φ31/33608/683/14.7.1993, ΦΕΚ 572/Β/2.8.1993). 

Η κατοικία ανάγεται στους προεπαναστατικούς χρόνους και ανήκε αρχικά στον Χαλήλ αγά, πρόγονο του άρχοντα της Κορίνθου Κιαμήλ μπέη, ο οποίος κατείχε σημαντικές εκτάσεις γης στην περιοχή. Μετά την Επανάσταση παραχωρήθηκε, μαζί με κτήματα στη Γελλήνη, στον στρατηγό Λ. Σγουρό, ενώ η τελευταία κάτοικος ήταν η Αθηνά Μεταξά, μετά το θάνατο της οποίας ο πύργος εγκαταλείφθηκε και βαθμιαία ερειπώθηκε. Σημερινός ιδιοκτήτης του πυργόσπιτου είναι ο κ. Βλ. Σγουρός.

Το κτίριο αποτελείται από ισόγειο και έναν όροφο και το μέγιστο ύψος του, χωρίς τη στέγη, είναι 6.80μ.Στο ισόγειο, στο οποίο η προσπέλαση γίνεται από θύρα στη ΝΔ πλευρά του κτιρίου, περιλαμβάνονται δύο κύριοι χώροι που διακρίνονται μεταξύ τους με λίθινο τοίχο πάχους 62 εκ. 

Ο πρώτος χώρος φωτιζόταν από μικρό άνοιγμα στη ΝΔ πλευρά, φραγμένο σήμερα, καθώς και από τρεις τυφεκιοθυρίδες, ενώ ο δεύτερος από δύο μεταγενέστερα της αρχικής φάσης παράθυρα, στη ΒΑ και ΝΑ πλευρά, με υαλοστάσια γαλλικού τύπου · στο μέσον της ΝΑ πλευράς έχει κατασκευαστεί εστία.

Η πρόσβαση στον όροφο γίνεται στη ΝΔ πλευρά του κτιρίου με εξωτερική κλίμακα σχήματος Γ, από οπλισμένο σκυρόδεμα. Η είσοδος οδηγεί σε μικρό προθάλαμο στον οποίο ανοίγονται τρεις χώροι. Στα αριστερά του προθαλάμου βρίσκεται ο άλλοτε ενιαίος χώρος του οντά, ο οποίος με την προσθήκη δύο νεώτερων τοίχων έχει διαμορφωθεί σε τρία ανεξάρτητα δωμάτια: ένα αποχωρητήριο και έναν χώρο προετοιμασίας φαγητού στη ΝΔ πλευρά, και έναν μεγαλύτερο χώρο ανατολικότερα. 

Η στέγη του κτιρίου είναι σύνθετης μορφής και προκύπτει από το συνδυασμό της τετράρριχτης, που καλύπτει τον κύριο όγκο του κτιρίου, και της τρίρριχτης, που καλύπτει τον μικρότερο προσαρτημένο όγκο· η κάλυψή της γίνεται με χειροποίητα κεραμίδια βυζαντινού τύπου.

Τα ανοίγματα στην πλειονότητά τους έχουν δεχτεί αλλοιώσεις στη μορφή τους. Ορισμένα από αυτά έχουν φραχτεί, τα περισσότερα έχουν μεγαλώσει σε επιφάνεια, ενώ στο ισόγειο έχουν ανοιχτεί, όπως αναφέρθηκε ήδη, παράθυρα σε μεταγενέστερη της αρχικής οικοδομική φάση. Τα μοναδικά ανοίγματα που διατηρούν την αρχική τους μορφή είναι τα τοξωτά παράθυρα στη ΝΔ πλευρά του ορόφου του κτιρίου. 

Οι εξωτερικές θύρες διατηρούν ταμπλαδωτά φύλλα, ενώ η θύρα του εξώστη διαθέτει σκούρα με περσίδες. Η θύρα που ανοίγεται στον εσωτερικό λίθινο τοίχο του ισογείου είναι απλή καρφωτή. Τα παράθυρα διαθέτουν εξωτερικά σκούρα απλά καρφωτά ή με περσίδες και εσωτερικά φέρουν υαλοστάσια.

Ο Προοδευτικός Σύλλογος Συκιάς σε ανάρτησή του σχετικά με το θέμα της αναστύλωσης σημειώνει χαρακτηριστικά πως: «Είμαστε μόνο στην αρχή, προς το παρόν στη προστασία του μνημείου, το οποίο με κατεστραμμένη τη στέγη και τη λιθοδομή του σε κακή κατάσταση, κινδυνεύει με τμηματικές καταρρεύσεις των τοιχοποιιών και, κατά συνέπεια, απώλεια αυθεντικών στοιχείων του. 

Συνεχίζουμε τις προσπάθειες ούτως ώστε να επιτευχθεί ο στόχος του Συλλόγου μας, δηλαδή τη διαφύλαξη της πολιτιστικής και ιστορικής μας κληρονομιάς, θεμέλιο για την ανάπτυξη του πολιτιστικού τουρισμού στην περιοχή μας με την ανάδειξη και απόδοση του ιστορικού αυτού μνημείου στο κοινό, με την πλήρη λειτουργική αξιοποίησή του και επανένταξη στη ζωή του χωριού με τη δημιουργία μουσείου».