Πελοποννησιακός εμφύλιος: Προς κατάργηση βαίνει το ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας

Σε Πελοποννησιακό εμφύλιο εξελίσσεται το θέμα της Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) Ελιά Καλαμάτας, με τους πολέμιους του ΠΟΠ της ελιάς -και κατ’ επέκταση και του ελαιολάδου- να υποστηρίζουν ότι καθιερώθηκε «το “Kalamata”, γιατί στην Καλαμάτα υπήρχαν πιο πολλοί μεγαλέμποροι, και ο εμπορικός λιμένας».

Στην ίδια γραμμή και ο δήμαρχος Σπάρτης Πέτρος Δούκας, ο οποίος σε δήλωσή του κατά τη διάρκεια διαδικτυακής συζήτησης που διοργάνωσε την Παρασκευή το Επιμελητήριο Λακωνίας για το θέμα της ελιάς Καλαμών, είπε:

1. Η ποικιλία ελιάς «Καλαμών» δεν είναι αρχέγονη μόνο στη περιοχή της Καλαμάτας – ούτε στη Μεσσηνία! Υπήρχε και σε άλλες περιοχές και επαρχίες! Καθιερώθηκε το “Kalamata”, γιατί στη Καλαμάτα υπήρχαν πιό πολλοί μεγαλέμποροι, και φυσικά ο εμπορικός Λιμένας Δηλαδή κάποιοι στη Μεσσηνία προσπαθούν να οικειοποιηθούν μια ποικιλία που δεν τους «ανήκει»!
2. Για να κερδίσουν κάποιοι στη Μεσσηνία €30 εκατομ., η Ελλάδα θα χάσει 200 εκατομ., απαξιώνοντας τη δυνατότητα και άλλων νομών να αξιοποιήσουν το παγκοσμίως πλέον γνωστό “Kalamata Olives” brand!
3. Αν ισχυριζόταν κάποιος ότι το brand ανήκε μόνο στη Καλαμάτα, τότε δεν θα έπρεπε να ανήκει ούτε καν στην υπόλοιπη Μεσσηνία, παρά μόνο στους παραγωγούς του Δήμου Καλαμάτας!
4. Πλήθος παραγωγών στη Λακωνία και σε άλλους Νομούς της Χώρας, έχουν επενδύσει δεκάδες εκατομμύρια ευρώ στη καλλιέργεια και στη προώθηση και το μάρκετινγκ αυτής της ποικιλίας – με τη βεβαιότητα ότι μπορούν να τις διαθέσουν ως “Kalamata Olives” brand! Αν η ισχύουσα Υπουργική Απόφαση καταπέσει, και απωλέσουν τη δυνατότητα να τις διαθέτουν ως “Kalamata Olives” (brand για το οποίο όλοι οι παραγωγοί συνέβαλαν στη παγκόσμια καταξίωσή του, και όχι μόνο οι παραγωγοί από τη Καλαμάτα), τότε πάνε χαμένα και δεκάδες εκατομμύρια επενδύσεων! Εντωμεταξύ στην Τουρκία, την Αίγυπτο κ.α. φαίνεται ότι θα μπορούν να χρησιμοποιούν την ονομασία Kalamata, περίπου ανενόχλητοι!
5. Ως Δήμος Σπάρτης θα ενισχύσουμε τη κοινή προσπάθεια με όποιο τρόπο κριθεί πιο πρόσφορος!

Νέα αναβολή της υπόθεσης στο ΣτΕ

Να σημειωθεί πως η διατήρηση της απόφασης Αποστόλου με την οποία η ποικιλία Καλαμών, που παράγεται σε όλο τον κόσμο, ταυτίζεται με την ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας, θα οδηγήσει σε ουσιαστική κατάργηση της Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) Ελιά Καλαμάτας, που αναμένεται να συμπαρασύρει και το ΠΟΠ Ελαιόλαδο Καλαμάτας. Βούτυρο στο ψωμί των πολέμιων του ΠΟΠ της ελιάς.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η υπόθεση της προσφυγής του ΣΥΜΕΠΟΠ, του Συλλόγου Υπέρ των Μεσσηνιακών Ελαιοκομικών Προϊόντων Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης, στο Συμβούλιο της Επικρατείας έναντι της απόφασης του πρώην υπουργού ΑΑΤ, Βαγγέλη Αποστόλου, αναφορικά με το συνώνυμο της ποικιλίας Καλαμών στον όρο «ΚΑΛΑΜΑΤΑ», αναβλήθηκε για τις 13 Απριλίου 2021.  

Η εκδίκαση της υπόθεσης είχε προγραμματιστεί για σήμερα Τρίτη 15/12 μετά από προηγούμενη αναβολή, ωστόσο, φαίνεται ότι μετατίθεται τελικά και πάλι για την άνοιξη του 2021.

ΠΟΠ «Ελιά Καλαμάτας»

Η “Ελιά Καλαμάτας” καταχωρίστηκε ως Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (ΠΟΠ) στις 21 Ιουνίου 1996 με απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Μετά την απόφαση αυτή, μονό οι ελιές ΠΟΠ Καλαμάτας μπορούν να αναφέρονται με τη λατινική ονομασία “Kalamata Olives” – ενώ οι ελιές της ποικιλίας Καλαμών από τον υπόλοιπο κόσμο ονομάζονται “Kalamοn Variety Olives”. Ουσιαστικά είναι παράνομη η λατινική αναγραφή “Kalamata Variety Olives”, γιατί παραπέμπει παραπλανητικά στο συγκεκριμένο προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης Ελιά Καλαμάτας, ενώ πρόκειται απλώς για ελιές από την ποικιλία Καλαμών που καλλιεργείται σε διάφορα μέρη της Ελλάδας και του κόσμου.

Το πρόβλημα ξεκίνησε στις 12 Ιανουαρίου 2012, όταν η Πανελλήνια Ένωση Μεταποιητών – Τυποποιητών – Εξαγωγέων Επιτραπέζιων Ελιών (ΠΕΜΕΤΕ) αιτήθηκε στις ελληνικές αρχές την κατάργηση του ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας. Η ΠΕΜΕΤΕ και όσοι ζητούν την κατάργηση υποστηρίζουν ότι από την συνολική παραγωγή των 90.000 τόνων, στη Μεσσηνία παράγεται μόνο το 3% της ποικιλίας ελιά Καλαμών, στη Φθιώτιδα το 18%, στη Λακωνία το 28%, στην Αιτωλοακαρνανία το 44% και στους υπόλοιπους νομούς το 7%.

Στον αντίποδα, οι Μεσσήνιοι τονίζουν ότι η Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης δεν κατοχυρώνεται ποτέ και πουθενά στον κόσμο με βάση την ποσότητα, αλλά με βάση τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του προϊόντος που παράγεται σε μία συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή. Τονίζουν μάλιστα ότι ενδεχόμενη απόφαση ακύρωσης της ΠΟΠ Ελιάς Καλαμάτας με βάση τις ποσότητες, θα θέσει σε άμεσο κίνδυνο την ελληνική φέτα, αφού οι ανταγωνιστές που παράγουν περισσότερο τυρί από την Ελλάδα θα επικαλεστούν στα διεθνή δικαστήρια την απόφαση των ίδιων των ελληνικών αρχών για να ακυρώσουν την προστασία του προϊόντος.

Επισημαίνουν επίσης ότι, έτσι, όλα τα προϊόντα ΠΟΠ θα αμφισβητηθούν από όποιον παράγει περισσότερο, ανοίγοντας το δρόμο στις πολυεθνικές και τα ολιγοπώλια για να γκρεμίσουν τα τείχη προστασίας των τοπικών προϊόντων.

Στις 26 Φεβρουαρίου 2018 ο πρώην υπουργός Ανάπτυξης Βαγγέλης Αποστόλου, με απόφασή του χαρακτήρισε την ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας συνώνυμη με την ποικιλία Καλαμών.

Πλέον, λοιπόν, η ελιά Αιγύπτου και η ελιά Αιτωλοακαρνανίας αναγράφουν νόμιμα “Kalamata Variety Olives” και ο καταναλωτής τις μπερδεύει με τις “Kalamata Οlives” (ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας).

Κατά της απόφασης Αποστόλου προσέφυγε στο ΣτΕ ο ΣΥΜΕΠΟΠ. Αξίζει να σημειωθεί ότι την 1η Οκτωβρίου 2019 ο Δήμος Μεσολογγίου με παρέμβασή του ζήτησε να απορριφθεί η προσφυγή του ΣΥΜΕΠΟΠ.