Τώρα αρχίζουν τα δύσκολα…
Άσχετα από το αποτέλεσμα της Κυριακής, ο Τσίπρας και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ βρίσκονται σε πλήρες αδιέξοδο, καθώς το κλείσιμο των Τραπεζών δρομολογεί ανεξέλεγκτες καταστάσεις τις επόμενες εβδομάδες.
Το γεγονός πως στο δημοψήφισμα επικράτησε συντριπτικά το ΟΧΙ περισσότερο δυσκολεύει παρά διευκολύνει τους χειρισμούς και την θέση του κ. Τσίπρα. Το ισχυρό «όχι» ενισχύει το «λόμπι της δραχμής’ εντός και εκτός Ελλάδας. Το ισχυρό «όχι» πλήττει περαιτέρω το κλίμα οικονομικής εμπιστοσύνης στην χώρα.
Ένα ισχυρό «ναι» θα έδινε στον κ. Τσίπρα μια πρόφαση για να δικαιολογήσει την κατάσταση της οικονομίας τις επόμενες εβδομάδες και μήνες. Τώρα οι οδυνηρές επιπτώσεις δεν μπορούν να αποδοθούν και στην λαϊκή ετυμηγορία θα στηρίξει την προσπάθεια για μια καλύτερη συμφωνία.
Η κυβέρνηση του κ. Τσίπρα έπεσε στην παγίδα του κατεστραμμένου τζογαδόρου που η επιμονή να ρεφάρει τον οδηγεί στο να διπλασιάζει το επόμενο ποντάρισμα με την ελπίδα να βγάλει τα σπασμένα.
Ο κ. Τσίπρας κέρδισε τις εκλογές υποσχόμενος κατάργηση του ΕΝΦΙΑ, αύξηση των συντάξεων και εν γένει κατάργηση των μνημονίων και επάνοδο στην καλή εποχή της ευημερίας με δανεικά. Κέρδισε τις εκλογές με αιχμή τις υφεσιακές συνέπειες του e-mail Χαρδούβελη γιατί προέβλεπε μέτρα ύψους 1 δις. Ευρώ και μετά από πέντε μήνες υποτιθέμενων διαπραγματεύσεων κατάφερε ο ίδιος να προτείνει μια συμφωνία με μέτρα 8 δις. Ευρώ σε 18 μήνες.
Όπως ομολόγησε ο κ. Τσακαλώτος, η κυβέρνηση επέλεξε το δημοψήφισμα για να αποφύγει την καταψήφιση της όποιας συμφωνίας από μερίδα βουλευτών της, την απώλεια της δεδηλωμένης και την απώλεια της εξουσίας.
Κάθε επόμενη συμφωνία μετά την 20η Φεβρουαρίου είναι χειρότερη από την προηγούμενη για τους αντικειμενικούς λόγους της επιδείνωσης του οικονομικού κλίματος.
Για να αποφύγει τις όλο και περισσότερο διογκούμενες ευθύνες ο κ. Τσίπρας όπως και το διχασμό του ετερόκλητου κόμματος του επέλεξε μέσω του δημοψηφίσματος να διχάσει την ελληνική κοινωνία ποντάροντας στην πολιτική του επιβίωση μέσω της ρήξης και της πόλωσης.
Ευθύς εξ αρχής το δίδυμο Τσίπρα – Βαρουφάκη στηρίχθηκε σε λάθος εκτιμήσεις και πόνταρε σε λάθος στοιχήματα, σαν να στοιχηματίζουν το περίσσευμα της οικογενειακής του περιουσίας και όχι την επιβίωση ή την καταστροφή της ζωής ενός λαού.
Βασική παράμετρος των λάθος αυτών εκτιμήσεων ήταν πως η Ευρώπη και ο διεθνής παράγοντας θα τρόμαζαν από τον αντίκτυπο μιας ελληνικής χρεοκοπίας στις αγορές και θα έκαναν πίσω, ανοίγοντας τους κρουνούς της χρηματοδότησης προκειμένου η ελληνική κυβέρνηση να διορίζει πελάτες στο δημόσιο ή να επιδιώκει την ανάπτυξη μέσω του ανοίγματος της ΕΡΤ και της διανομής τροφείων σε προνομιούχους πελάτες των ΔΕΚΟ.
Μετά τη ρήξη και την αναγγελία του δημοψηφίσματος την Παρασκευή της 26ης Ιουνίου περίμεναν με αγωνία πως την εβδομάδα που ξεκινούσε στις 29 Ιουνίου θα ακολουθούσε ένα κραχ στις αγορές το οποίο θα ανάγκαζε τους Ευρωπαίους να προσέλθουν γονυπετείς με το πουγκί της ρευστότητας ανοιχτό.
Την εβδομάδα που πέρασε δεν ακολούθησε κανένα κραχ. Ο S&P 500 από τις 2.100 μονάδες έκλεισε την Παρασκευή στις 2.076 μείον 1,14%. Ο DAX παρουσίασε πτώση 3% και το ευρώ επίσης πτώση λιγότερη από 1,5%.
Την περασμένη Δευτέρα αντί να καταρρεύσουν οι αγορές έκλεισαν οι Τράπεζες και επεβλήθησαν capital controls. Το ντόμινο που δημιουργεί το κλείσιμο των τραπεζών σε μισθούς, συντάξεις, ανεργία, επάρκεια βασικών αγαθών στην αγορά είναι καταστροφικό και οι ακριβείς επιπτώσεις του είναι δύσκολο να προσδιοριστούν.
Αν τον Ιούνιο τα έσοδα του κράτους ήταν τα μισά από τα αναμενόμενα, τον Ιούλιο θα είναι ελάχιστα και τον Αύγουστο ακόμη λιγότερα. Κατά συνέπεια οι τελευταίοι πλήρεις μισθοί και συντάξεις που κατέβαλε το δημόσιο και ανελήφθησαν πλήρως ήταν του περασμένου μήνα.
Ο αριθμός των επιχειρήσεων που θα ανατείλει τις δραστηριότητες θα αυξηθεί κατακόρυφα τις προσεχείς εβδομάδες.
Ήδη, έχουν αρχίσει να παρατηρούνται ελλείψεις βασικών αγαθών στην αγορά. Τις επόμενες μέρες και εβδομάδες τα φαινόμενα αυτά θα ενταθούν και η κατάσταση θα γίνει δύσκολα διαχειρίσιμη.
Η Ελλάδα κάθε μέρα που περνά εισέρχεται όλο και πιο βαθιά σε μια κρίση η οποία σε λίγες εβδομάδες δεν θα είναι διαχειρίσιμη. Σχετικά γρήγορα αυτό θα δοκιμάσει την πολιτική κυριαρχία του κ. Τσίπρα στο πολιτικό σκηνικό, καθώς θεωρείται απίθανο να φέρει οποιαδήποτε συμφωνία που θα είναι καλύτερη από τις προηγούμενες.
Με απλά λόγια, εύκολα η σαρωτική νίκη θα μετατραπεί λόγω της κατάρρευσης της οικονομίας σε ήττα.
Δυστυχώς…
* Ο Φάνης Ζουρόπουλος είναι τ. πρόεδρος της Ε.Ι.Ε.Τ. και εκτελεστικός πρόεδρος της Ένωσης Ευρωπαίων Δημοσιογράφων (Ε.Ε.Δ.)
zourop@otenet.gr