Νέο ξεκίνημα για την Ευρώπη το Brexit!
Από τότε που κατάλαβα τον εαυτό μου αισθάνομαι Ευρωπαίος. Παρότι μεγάλωσα σε μια εποχή που δεν υπήρχε ακόμα ούτε η ΕΟΚ, η πρώτη έκφραση της Ευρωπαϊκής Ένωσης δηλαδή, αλλά κυριαρχούσαν φανατικές ιδεολογίες, δικτατορίες, ψυχρός πόλεμος, παραπέτασμα, εμφυλιακά πάθη κ.α., εγώ αισθανόμουν Ευρωπαίος. Μπορεί να συνετέλεσε σε αυτό ότι διάβαζα βιβλία εκτός από τα συνηθισμένα Ελληνικά, ίσως η Γαλλική Ακαδημία που έμαθα τα πρώτα Γαλλικά, διάφοροι συγγενείς που ζούσαν ή ταξίδευαν στην Ευρώπη και άκουγα τις διηγήσεις τους, ακόμα και το Κλαμπ Μεντιτερανέ στο Λαμπίρι που ήταν τότε στις δόξες του (!) μπορεί να έπαιξε το ρόλο του στην διαμόρφωση της Ευρωπαϊκής μου συνείδησης.
Το πρώτο μου ταξίδι προς την Ευρώπη έγινε το καλοκαίρι του 1970, Αθήνα-Παρίσι με το τρένο, διάρκεια 3ημέρες… Έχω ακόμα το πρώτο μου αυτό διαβατήριο. Έλεγχος και βίζα στα σύνορα της Ειδομένης, έλεγχος και τελωνείο στα σύνορα Γιουγκοσλαβίας-Ιταλίας, έλεγχος και τελωνείο στα σύνορα Ιταλίας-Ελβετίας, έλεγχος και τελωνείο στα σύνορα Ελβετίας-Γαλλίας. Τέσσερις σφραγίδες και μία βίζα για να φτάσω από την Αθήνα στο Παρίσι!.. (Φανταστείτε πως ένοιωσα χρόνια μετά, που τα σύνορα καταργήθηκαν και περνάγαμε με τα αυτοκίνητα με 160 χιλιόμετρα… Μερικές φορές δεν ήξερα αν ήμουν στην Γαλλία, στο Βέλγιο, στην Ολλανδία ή στην Γερμανία…).
Παρακολούθησα από κοντά όλη την πορεία προς την Ένωση. Είδα να πέφτουν τα παραπετάσματα και τα τείχη, να καταργούνται τα σύνορα, να ταξιδεύεις με την ταυτότητα, να χρησιμοποιείς ευρώ… Η Ευρώπη που την χώριζαν αιώνες πολέμων, μεταξύ των οποίων δύο παγκόσμιοι, η Ευρώπη που εξέθρεψε ναζισμό, φασισμό και απειλήθηκε από τον Σταλινικό ολοκληρωτισμό, βρήκε τελικά τον βηματισμό της… Βοήθησαν σε αυτό και οι κορυφαίες πολιτικές προσωπικότητες που χειρίστηκαν το θέμα της ενοποίησης, οι περισσότεροι από τους οποίους είχαν ζήσει την φρίκη του τελευταίου πολέμου. Παρακολούθησα σαν δημοσιογράφος δεκάδες ολομέλειες του Ευρωπαϊκού κοινοβουλίου, επιτροπών και ομάδων εργασίας, ήμουν παρών καλεσμένος πάντα, σε σπουδαία γεγονότα της πορείας προς την ενοποίηση και σχεδόν είχα πεισθεί ότι οι αιώνες κοινού πολιτισμού που ένωσαν την Ευρώπη ήσαν σε απόσταση αναπνοής, από την οριστική ολοκλήρωση της νέας χώρας: Των Ηνωμένων Πολιτειών της Ευρώπης!…
Τα τελευταία 10 χρόνια όμως είναι αλήθεια ότι όλοι είχαμε διαπιστώσει μια χαλάρωση, που σε συνδυασμό με την επάνδρωση των ηγετικών θέσεων της Ε.Ε. με πρόσωπα που δεν είχαν καμία σχέση με τους ηγέτες που «έβαλαν πλάτη» στο ξεκίνημα της υλοποίησης της ιδέας της ενωμένης Ευρώπης, έριξαν το βάρος στην οικονομική ολοκλήρωση και αδιαφόρησαν για την κοινή άμυνα, την εξωτερική πολιτική και την διαχείριση κοινών σοβαρών θεμάτων όπως το μεταναστευτικό και η τρομοκρατία…
Τα θεσμικά Ευρωπαϊκά όργανα δημιούργησαν ένα πολύπλοκο και πολυδαίδαλο γραφειοκρατικό οικοδόμημα που εκτός από όλα τα άλλα χρησιμοποιούσε μια γλώσσα τελείως ακατάληπτη για τον απλό πολίτη. Μια γλώσσα που μπορεί να εξυπηρετούσε πολιτικές και άλλες σκοπιμότητες, όμως σε τελική ανάλυση συσκότιζε αντί να φωτίζει την πραγματικότητα… Τα πράγματα δεν προχωρούσαν, οι διαπραγματεύσεις κόλαγαν, αναβάλλονταν από σύνοδο σε σύνοδο, αποφάσεις δεν υλοποιούντο… Συγχρόνως ο Ευρωσκεπτικισμός εύρισκε «τρύπες» να εισχωρεί βαθειά σε όλες τις εκφράσεις της καθημερινής λειτουργίας του διογκωμένου μηχανισμού της Ε.Ε…
Μέχρι που ήλθε το Brexit της περασμένης Πέμπτης 23ης Ιουνίου να φέρει την Ευρώπη, αλλά και όλο τον πλανήτη, μπροστά σε μια νέα πραγματικότητα. Η Βρετανία επέλεξε αυτό που επέλεξε, ας τα βγάλει πέρα από εδώ και πέρα μόνη της! Η Ε.Ε όμως που ήδη έχει διανύσει ένα δρόμο ειρήνης, δημοκρατίας και ευημερίας 60 χρόνων δεν πρέπει και δεν πρόκειται να σταματήσει. Αντίθετα, πρέπει να «φουλάρει» τις μηχανές προς την πλήρη ενοποίηση της!… Το Brexit πρέπει να γίνει η αφετηρία ενός νέου ξεκινήματος προς το στόχο της πολιτικής Ευρώπης! Είναι η τελευταία ευκαιρία για την επανεκκίνηση. Αμέσως τώρα! Η επιστροφή στα «τείχη» του 1970 εκτός από τα χαμένα 60 χρόνια, προκαλεί μόνο φρίκη!…
* Ο Φάνης Ζουρόπουλος είναι τ. πρόεδρος της Ε.Ι.Ε.Τ. και εκτελεστικός πρόεδρος της Ένωσης Ευρωπαίων Δημοσιογράφων (Ε.Ε.Δ.)
[email protected]